Tην Παρασκευή (24/4/2009) τα μεσάνυχτα προβλήθηκε από την ΕΤ1 ένα τρίπτυχο ταινιών που αφορούν την Ελλάδα, γυρισμένες από τον ελληνολάτρη Γάλλο σκηνοθέτη Ζαν –Ντανιέλ Πολέ (Jean-Daniel Pollet). Πρόκειται για ντοκιμαντέρ με δοκιμιακό και ποιητικό χαρακτήρα, με έντονη προσωπική σφραγίδα και ουσιαστική πρωτοτυπία και δημιουργικότητα. Ο Πολέ έχει μια σταθερή, θεμελιώδη σχέση με την Ελλάδα. Ταξίδεψε, γύρισε πολλές ταινίες σε όλες τις φάσεις της ζωής του, έψαξε με πάθος το ελληνικό τοπίο και τους ανθρώπους . Η Ελλάδα του δεν είναι μια χώρα ωραιοποιημένη και εξωτική, δεν είναι φολκλόρ και εύκολος λυρισμός της πολιτισμικής μνήμης. Τα ερείπια ενός αρχαίου ναού δεν κινηματογραφούνται στατικά, με πόζα. Είναι ταυτόχρονα σπασμένα μάρμαρα, φθορά, απειλή και εξαφάνιση, ομορφιά που επιβιώνει, στοιχεία μιας μνήμης που διαρκώς κινείται , μιας ιστορίας που δεν τελειώνει. Η Ελλάδα γίνεται όπως λέει «η δεύτερη, ανεξάντλητη πατρίδα». Οι Βάσσες είναι ένα φιλμ εκπληκτικό για το ναό του Επικούριου Απόλλωνα. Γυρίστηκε το 1964 και παρουσιάζει το ναό «καθαρό», χωρίς τα κατοπινά ικριώματα και το στέγαστρο. Εικόνες υποβλητικές, με απουσία θεού και ανθρώπων, σε μουσική, Α.Ντιαμέλ. Ο ίδιος ο Πολέ αναφέρει για τις «Βάσσες» ότι: «Όταν έκανα το γύρo της Μεσογείου, είχα προσέξει ότι υπήρχε ένας ελληνικός ναός στην καρδιά της Πελοποννήσου, μακριά απ’ τη θάλασσα και σχεδιασμένος, αν δεν κάνω λάθος, από τον Ικτίνο, τον αρχιτέκτονα του Παρθενώνα.Τότε είπα: πρέπει να περάσω από κει.Είναι στην άκρη του κόσμου.Ο ναός είναι στις Βάσσες της Αρκαδίας.Εγώ είπα: «Εκεί είναι το κέντρο του κόσμου…» Με ενδιέφερε το γεγονός ότι ένας τύπος στα γεράματα του , μετά τη λαμπρότητα του Παρθενώνα, αφιερώθηκε σ’ έναν μικρότερο ναό, όπου δεν υπάρχει ούτε λευκό μάρμαρο ούτε τίποτα.Όλοι οι ελληνικοί ναοί είναι αφιερωμένοι στον Απόλλωνα κλπ.κι ο συγκεκριμένος δεν είναι αφιερωμένος σε κανέναν και βρίσκεται σ’ ένα μέρος, όπου ποτέ δεν υπήρξε μια πόλη εκεί δίπλα, σ’ ένα είδος ερημιάς, σε μια γούβα.Όμως, ανεβαίνοντας λίγο πιο πάνω – βρίσκεσαι στο κέντρο της Πελοποννήσου – φαίνεται η θάλασσα δεξιά κι αριστερά τις ημέρες με καθαρή ατμόσφαιρα.Ξαναπήγα τουλάχιστον έξι, επτά ή οκτώ φορές, λες και εκεί ήθελα να στοχαστώ ή να βρεθώ.Οπότε, εκεί στον ναό στις Βάσσες, έκανα μια μικρή ταινία δέκα λεπτών και είχα την τύχη να πέσω σε δυο μέρες, όπου είχε σύννεφα και ομίχλη ανάμεσα στις κολόνες». Η “Μεσόγειος” είναι το πιο διάσημο ντοκιμαντέρ του Πολέ, γυρισμένο σε 15 χώρες. Βέβαια και στη ταινία αυτή ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα έχει τη θέση του. Εκφάνσεις νεκρών πολιτισμών που στοιχειώνουν τους μύθους αλλά χάνονται στο αίνιγμα του χρόνου. Εικόνες σύγχρονες, ψηφίδες ζωής, απλές και μαζί ιδιαίτερες. Ο φακός, απομονώνοντας τες, τις κάνει μοναδικές και συμβολικές, έτσι όπως επιστρέφουν επίμονα πάνω στην μουσική του Ντιαμέλ και στο κείμενο του Σολέρς. Στο επίκεντρο, το ήρεμο πρόσωπο ενός πανέμορφου κοριτσιού, με κλειστά μάτια, στο χειρουργείο. Τέλος, “Η Τάξη” είναι η αποκάλυψη της ένοχης συνείδησης των «υγιών» ανθρώπων που είχαν κλείσει τους λεπρούς στο Κρητικό νησάκι Σπιναλόγκα. Μιλάει συνταρακτικά ένας «κατασπαραγμένος» λεπρός, ο Ρεμουντάκης.
Η ταυτότητα των ταινιών:
ΒΑΣΣΕΣ : Σκηνοθέτης: Ζαν –Ντανιέλ Πολέ. Κείμενο: Αλεξάντρ Αστρίκ. Μουσική: Αντουάν Ντιαμέλ. Παραγωγή: Γαλλική, 1964. Διάρκεια:9’
ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ: Σκηνοθέτης: Ζαν Ντανιέλ Πολέ. Κείμενο: Φιλίπ Σολέρς. Μουσική: Αντουάν Ντιαμέλ. Παραγωγή: Γαλλική, 1963. Διάρκεια:45’
Η ΤΑΞΗ : Σκηνοθέτης: Ζαν Ντανιέλ Πολέ . Κείμενο: Μορίς Μπορν . Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος. Παραγωγή: Γαλλική:1973. Διάρκεια:44’.
Σημειώνεται ότι η ταινία «Βάσσες» προβλήθηκε για πρώτη φορά στην εκδήλωση «Επικούριος Απόλλωνας υπό το σεληνόφως».
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφή